Bieszczady - niezwykle
malownicze góry - charakteryzujące się specyficzną rzeźbą
terenu, krajobrazem, szatą roślinną oraz typowym dla nich
układem pięter roślinnych. Występowanie określonego typu roślinnego
wiąże się z warunkami klimatycznymi - temperaturą powietrza,
ilością opadów, długością zalegania śniegu. W bieszczadach
wyróżnia się trzy podstawowe pietra roślinne: pogórze i krainę
dolin, regiel dolny oraz połoniny.
Obszar pogórza i krainy dolin (do 500 m. n.p.m) dawniej
porastały lasy, w miejscach w których dziś rozpościerają się
pola uprawne, łąki i pastwiska. Dużo tu zdziczałych sadów
stanowiących żerowisko i teren gniazdowania wielu gatunków
dzikich zwierząt. Występują tu dwa typy torfowisk: niskie
- porośnięte roślinnością trawiasto-turzycową i wysokie -
słabo zarośnięte, z będącą pod ochroną rosiczką okrągłolistną.
W dolinach rzek i potoków górskich wykształcił się zespół
olszyny karpackiej z dominującą olszą szarą oraz jaworem,
jodłą, jesionem, wierzbą, leszczyną
pospolitą, czarnym bzem i licznymi gatunkami roślin zielnych.
W miejscach zabagnionych ukształtowała się bagienna olszyna
górska z olszą szarą oraz jaworem, świerkiem, maliną właściwą,
kruszyną pospolitą i wierzbą uszatą. Cechą tego piętra flory
Bieszczadów są grądy, czyli wielogatunkowe lasy.
W Bieszczadach występuje 12 gatunków płazów, których rozmieszczeniejest
uzależnione od warunków klimatycznych i hydrograficznych oraz
roślinności. Występują tutaj wszystkie krajowe gatunki płazów
ogoniastych, 7 gatunków płazów bezogonowych oraz gatunki typowo
górskie: traszka karpacka, salamandra plamista i kumak górski.
Do licznie występujących gadów należą: żmija zygzakowata,
zaskroniec zwyczajny, jaszczurka zwinka, jaszczurka żyworodna
i padalec, a do rzadko - wąż Eskulapa i gniewosz plamisty.
Spotkać można różnorodne gatunki motyli dziennych (paź królowej,
paź żeglarz, rusałka pawik, przestrojnik pawik) i nocnych
(wstęgówka, zwierzchnica, trupia główka) oraz chrząszczy (
biegacz, trzyszcze, kózkowate, stonkowate, pływakowate).
Regiel dolny Bieszczadów ( do 1150 m. n.p.m.) to rozległe
masywy górskie porośnięte głównie lasami bukowymi. Podstawowe
zbiorowiska leśne tego piętra roślinnego Bieszczadów to :
bór świerkowo-jodłowy, jaworzyny, kwaśna buczyna górka, żyzna
buczyna karpacka. Niskie położenie górnej granicy lasu jest
spowodowane warunkami klimatycznymi, wysuszającymi wiatrami
oraz pionowym rozkładem temperatur.
W Bieszczadach wydzielono ostoję dla białowiesko-kaukaskiej
odmiany żubrów, których wolno żyjąca populacja liczy dziś
120 sztuk skupionych w kilku stadach. W lasach liściastych
i mieszanych występują jelenie szlachetne, sarny oraz dziki.
Doliny rzeczne zarośnięte olchą szarą, osiką i wierzbą zasiedlają
rodziny bobrów. Bogate zalesienie, różnicowanie geomorficzne,
klimatyczne i siedliskowe wpływają na różnorodność gatunkową
ptaków. Typowy ptactwem leśnym Bieszczadów są wróblowate,
różne gatunki drozdów, pokrzewek, sikor, dzięciołów, łuszczaków
oraz zniczek i mysikrólik. Do najrzadszych gatunków krajowych
występujących w Bieszczadach należą dzięcioł białogrzbietowy
i trójpalczasty. Spośród zwierząt kotowatych objętych ochroną
występują rysie i żbiki. Psowate reprezentują jenoty, lisy
i wilki. Tutaj żyje najliczniejsza w Polsce populacja niedźwiedzia
brunatnego - ok. 50 osobników.
Połoniny ( od 1150 m. n.p.m) są efektem oddziaływania
warunków klimatycznych
oraz działalności człowieka - wypasu i koszarowania bydła
i owiec, wycinania zarośli i wypalania lasów w celu poszerzenia
pastwisk oraz zakładania łąk. Zarośla tworzą krzewiaste jarzębiny
i olsza zielona, rzadko występują zarośla wierzbowo-olchowe
(Tarnica) i jarzębinowe (Rozsypaniec, Halicz). Największe
obszary porośnięte są wysokimi trawami i ziołami. Szczytowe
partie połonin porastają trawiaste i krzewinkowate zbiorowiska
o gęstej, krótkiej darni.
Ubogie w roślinność połoniny mają nieliczne w gatunki, ale
bardzo swoiste zgrupowania ptaków. Występują tutaj gatunki
wysokogórskie i siedlisk skalnych, a także nizinne oraz gnieżdżące
się w lasach regla dolnego i szukające tu pokarmu. Do często
spotykanych owadów połonin należą różne gatunki motyli, chrząszczy,
stonkowatych i pająków.